"Mój Che. Bardzo intymnie" Aleida March (recenzja przedpremierowa)

Tytuł Mój Che. Bardzo intymnie
Autor Aleida March
Wydawnictwo Sine Qua Non
Rok wydania 2014
Stron 256

Che Guevara. Dla jednych bojownik o wolność, bohater, któremu stawa się pomniki, dla innych pozbawiony skrupułów zbrodniarz, mający na sumieniu tysiące ludzkich istnień, z kolei dla setek nastolatków pozbawiona nazwiska twarz na modnej koszulce.

Niewątpliwie Che Guevara jest postacią kontrowersyjną i wzbudzającą skrajne emocje.  Przy całej jednak komercjalizacji jego osoby, niewiele wiadomo o jego życiu prywatnym. Zmienić to może książka, która już niedługo ukaże się nakładem Wydawnictwa SQN. „Mój Che. Bardzo intymnie” to wspomnienia jego drugiej żony i wieloletniej towarzyszki, Aleidy March.

Aleidę poznajemy jako małą dziewczynkę, najmłodsze dziecko starszego już małżeństwa rolników, mieszkającą na głębokiej kubańskiej prowincji. Jako nastolatka angażuje się w działalność Ruchu 26 lipca, podziemnej organizacji założonej przez Fidela i Raula Castro, która odegrała czołową rolę w obaleniu dyktatury Batisty. To podczas jednego z wyjazdów w teren po raz pierwszy spotyka Che Guevarę, który jest już wówczas chodzącą legendą. Wkrótce zwykłe zafascynowanie przeradza się w gorące uczucie, a Aleida i Che stają się parą nie tylko na gruncie prywatnym, ale i zawodowym (przez wiele lat sekretarką i osobistą asystentką Guevary była jego małżonka).

Rewolucja widziana oczami Aleidy, a przynajmniej przedstawiona z jej punktu widzenia, była powiewem wolności dla Kubańczyków, końcem uciemiężenia pod rządami Batisty. Kobieta nie dostrzega żadnych wad nowego systemu, jest dumna z osiągnięć męża i jego działalności. Jest mu ślepo oddana i – jak sama przyznaje – bez większego wahania akceptuje i popiera większość jego poglądów. Przemawia przez nią miłość i ślepa wiara w szlachetność jego pobudek. Kłóci się to nieco z obiektywną opinią historyków na temat działalności Guevary, no ale cóż, takie prawo zakochanej kobiety, by patrzeć na swego wybranka przez różowe okulary.

Choć polityka i czynna walka stanowią stałe tło dla związku Aleidy i Che, wspomnienia autorki dotyczą w znacznej mierze ich relacji i życia prywatnego. W książce znaleźć można liczne wiersze oraz jedno opowiadanie napisane przez Guevarę dla żony, a także kilka krótkich liścików, które przesyłał jej podczas wyjazdów za granicę. Che widziany oczami żony to mężczyzna pełen kontrastów. Z jednej strony wrażliwy, czuły mąż i ojciec, a z drugiej człowiek tak silnie oddany idei rewolucji, że bez większych skrupułów zostawił rodzinę, by dołączyć do walk toczących się w Afryce czy krajach Ameryki Południowej. Nie da się też nie dostrzec, że to ona była stroną bardziej kochającą i oddaną, wierną, ślepo posłuszną mężowi kobietą, czekającą cierpliwie na swoją kolej w jego napiętym grafiku.

Największą zaletą publikacji są liczne fotografie, które ukazują Che i Aleidę zarówno w sytuacjach oficjalnych, jak i prywatnych, bardzo rodzinnych. Rewolucjonista w otoczeniu piątki swoich dzieci lub zajadający tort ślubny zyskuje nagle ludzką twarz i okazuje się zwykłym człowiekiem. Ponadto, na niektórych z kilkudziesięciu fotografii można także zobaczyć młodego, uśmiechniętego Fidela Castro, jednego z najbliższych przyjaciół autorki i samego Che, przynajmniej w pierwszych latach po przejęciu władzy.

„Mój Che” jest niewątpliwie książką ciekawą, choć nie nazwałabym jej porywającą. Ukazuje kubańską rewolucję oraz jej największego bojownika oczami kobiety pełnej miłości i przekonania o słuszności zachodzących zmian. I mimo że jestem przeciwna lansowaniu Che Guevary na bohatera, z przyjemnością przeczytałam wspomnienia jego żony.

Książkę przeczytałam w ramach wyzwania Book-Trotter.

Za egzemplarz książki do recenzji serdecznie dziękuję Wydawnictwu Sine Qua Non